این روزها که بیت کوین بیش از پیش در معرض توجهها قرار گرفته و هر روز خبر جدیدی در مورد آن منتشر میشود، بد نیست نگاهی هم داشته باشیم به بزرگترین تصورات اشتباهی که پیرامون این رمزارز کارکشته وجود دارد.
اگر شما هم جزو کسانی هستید که هنوز به بیت کوین و ارزهای دیجیتال ایمان نیاوردهاید یا هنوز در مورد آیندهی آن مطمئن نیستید و فکر میکنید بیت کوین ارزشی ندارد یا برای سرمایهگذاری بیش از اندازه پرنوسان است، پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید تا تصورات اشتباه شما را هم از بین ببریم.
در واقع ما میخواهیم یک بار برای همیشه حقیقت را از خرافات جدا کنیم ولی این دلیل نمیشود که چشم خود را به روی خطرات و ریسکهای احتمالی سرمایهگذاری در بیت کوین و در حالت کلی ارزهای دیجیتال ببندیم. درست است که سرمایهگذاری در بیت کوین ریسک دارد ولی تصوراتی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم واقعیت ندارند. پس با ما باشید تا با ۷ تصور اشتباه در مورد بیت کوین آشنا شوید.
۱. بیت کوین یک حباب است
با اینکه بسیاری از مردم بیت کوین را تنها از روی پیشبینیهای خود و با امید به دست آوردن سودهای کلان خریداری میکنند ولی این دلیل نمیشود که این رمزارز پرطرفدار را یک حباب بخوانیم. حباب به یک چرخهی اقتصادی گفته میشود که در آن ارزش بازار یک دارایی به شکل ناپایداری افزایش پیدا میکند. زمانی هم که سرمایهگذاران به این نتیجه میرسند که قیمت فعلی بیش از ارزش واقعی آن است، حباب میترکد و بسیاری از این سرمایهگذاران وارد ضرر و زیان میشوند.
اما واقعیت این است که بیت کوین در طول ۱۲ سال عمر خود چرخههای قیمتی زیادی را تجربه کرده و هر بار توانسته است تا خود را بازیابی کند و سقفهای قیمتی جدیدی را به ثبت برساند. البته مانند هر فناوری نوظهور دیگر که چرخههایی که در آنها قیمت رشد و کاهش شدیدی را به خود میبینند، در بیت کوین هم شاهد این موضوع بودهایم. برای مثال سهام شرکت آمازون در دههی ۹۰ میلادی را در نظر بگیرید که به یکباره از ۱۰۰ دلار به ۵ دلار سقوط کرد ولی امروزه به عنوان یکی از باارزشترین شرکتهای جهان شناخته میشود.
بسیاری از تحلیلگران و سرمایهگذاران بیت کوین معتقدند، نوسانات فعلی بیت کوین درست مانند دیگر بازارهای مالی تازه تشکیل یافته است. از نظر آنها قیمت بیت کوین رشد خواهد کرد و هر بار هم کمی عقبنشینی خواهد داشت ولی در نهایت به نقطهای از زمان خواهیم رسید که در آن قیمت این ارز دیجیتال پایدار شده و به ثبات میرسد.
۲. بیت کوین هیچ کاربردی ندارد
از بیت کوین میتوان به عنوان روشی برای پرداخت هزینهها استفاده کرد و از یک نقطه از زمین به آن طرف کرهی خاکی پول فرستاد. همچنین شرکتهای بزرگ از بیت کوین به عنوان روشی برای مبارزه با تورم و حفظ ارزش دارایی خود استفاده میکنند.
منتقدان بیت کوین همیشه ادعا میکنند که بیت کوین هیچ کاربرد خاصی در دنیای واقعی ندارد و تنها از آن برای فعالیتها و پرداختهای غیرقانونی استفاده میشود. هر دوی این ادعاها اشتباه هستند. بیت کوین در گذشته بارها و بارها به عنوان یک روش پرداخت بینقص به کار برده شده و بدون اینکه نیازی به بانک یا هر میانجی دیگری باشد مبالغ زیادی از یک سر دنیا به آن سر دنیا فرستاده شده است. اخیراً هم شرکتها و سازمانهای بزرگ به منظور مبارزه با تورم و حفظ ارزش دارایی خود مانند طلا در بیت کوین هم سرمایهگذاری میکنند.
در واقع همهی ما شاهد بودیم که در سالهای اخیر روز به روز به محبوبیت بیت کوین افزوده شده و حتی به آن لقب طلای دیجیتال را هم دادهاند. مهمتر اینکه شرکتهای تجاری بزرگی مثل تسلا (Tesla)، اسکوار (Square) و مایکرواستراتژی (MicroStrategy) هم میلیونها و حتی میلیاردها دلار در بیت کوین سرمایهگذاری کردهاند تا بهتر بتوانند داراییهای خود را مدیریت کنند. گذشته از این بسیاری از شرکتها و فروشگاهها هم روز به روز به صف کسانی که از پرداخت با بیت کوین پشتیبانی میکنند، افزوده میشوند.
۳. بیت کوین بی ارزش است
سیستم بیت کوین بهگونهای طراحی شده که کمیاب باشد و این باعث میشود که همواره در طول زمان ارزش خود را نهتنها حفظ کند بلکه به آن افزوده هم شود.
خیلیها میگویند که چون بیت کوین هیچ پشتوانهی فیزیکی (مثل طلا) ندارد پس ارزشی هم ندارد. در پاسخ به این گونه افراد باید گفت که پولهای دولتی مرسوم مثل دلار یا ریال خودمان هم پشتوانهی اینچنینی ندارند. در عوض بیت کوین به گونهای طراحی شده که تعداد آن محدود و خودش کمیاب باشد که باعث میشود از تورم محفوظ باقی بماند. درحالیکه چاپ اسکناس به تعداد زیاد میتواند باعث ایجاد تورم در ارزهای دنیای واقعی گردد.
در حقیقت سیستم بیت کوین به گونهای برنامهریزی شده که کمیاب باشد و به همین دلیل هم همواره ارزش خود را حفظ کند. هیچ وقت قرار نیست بیش از ۲۱ میلیون بیت کوین وجود داشته باشد. علاوهبراین تعداد بیت کوینهای استخراجشده هم با گذشت زمان کمتر میشود که باعث کاهش همیشگی عرضهی این رمزارز و حفظ ارزش آن خواهد شد. همین سیستم هوشمندانه باعث شده که قیمت بیت کوین از صفر به سقف تاریخی بیش از ۶۰ هزار دلار برسد. پس بیت کوین نهتنها بیارزش نیست بلکه گذشت زمان به ارزش آن هم میافزاید.
هیچ وقت قرار نیست بیش از ۲۱ میلیون بیت کوین وجود داشته باشد.
۴. ارز دیجیتال دیگری جای بیت کوین را خواهد گرفت
درست است که بیش از هزاران ارز دیجیتال به جز بیت کوین وجود دارد ولی هیچکدام تاکنون نتوانستهاند از نظر ارزش بازار و محبوبیت به بیت کوین برسند.
همهی ما میدانیم که بیت کوین اولین ارز دیجیتال جهان بود. بااینحال ارزهای دیجیتال زیاد دیگری هم بعد از بیت کوین ایجاد شدند که ویژگیها و برتریهای بعضاً زیادی هم نسبت به این رمزارز داشتند اما میبینیم که هنوز هیچکدام نتوانستهاند از نظر ارزش و رتبه حتی به بیت کوین نزدیک هم شوند. در حال حاضر بیت کوین به تنهایی ۶۰ درصد فضای بزرگ ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داده و بعید است به این راحتیها رتبهی خود را به رمزارز دیگری بدهد.
البته ناگفته نماند که با رشد و پیشرفت چشمگیر رمزارزها و ظهور فناوریهای جدید ممکن است رقیب جدید و قابلاحترامی برای بیت کوین وارد بازار شود اما بسیاری از تحلیلگران و متخصصان این حوزه احتمال وقوع چنین اتفاقی را پایین میدانند.
در حال حاضر نزدیکترین رمزارز به بیت کوین، اتریوم نام دارد که ارزش بازار آن ۲.۵ برابر کمتر از این رمزارز است.
۵. سرمایه گذاری در بیت کوین قمار است
سابقهی تاریخی قیمت بیت کوین نشان میدهد که روند حرکت بلند مدت آن صعودی بوده در حالی که در قمار کسب سود یا ضرر به صورت تصادفی نصیب قمارکنندگان میشود.
درست است که بیت کوین در طول فعالیت خود فراز و نشیبهای زیادی را تجربه کرده ولی این اتفاق برای چنین بازار نو و درحالرشدی طبیعی است. از ایجاد اولین بلاک در بلاک چین بیت کوین که در سال ۲۰۱۰ میلادی اتفاق افتاد، سالهای زیادی میگذرد و در طول این سالها ارزش این ارز دیجیتال چندین برابر شده است. ارزش بازار این رمزارز در طول ماههای گذشته حتی از ۱ تریلیون دلار هم بالاتر رفته که رقم قابلتوجهی است.
علاوه بر این، تلاشهای مختلفی که برای قانونمندسازی بیت کوین و ارزهای دیجیتال در کشورهای مختلف صورت گرفته است باعث شده که شرکتهای تجاری بزرگ و شناختهشده هم بتوانند در آن سرمایهگذاری کنند.
سرمایهگذاری در بیت کوین قمار نیست چون در قمار معمولاً شانس برندهشدن تصادفی است، در حالی که نمودار قیمتی بیت کوین نشان میدهد خط روند بلندمدت آن در طول دههی اخیر صعودی بوده است. نکتهی دیگر این است که براساس تحقیقات صورتگرفته میزان نوسانات بیت کوین نسبت به سالهای اخیر کمتر شده و قیمت آن تا حدودی پایدارتر شده است. دلیل این موضوع هم استقبال عمومی مردم و سرمایهگذاری شرکتهای تجاری بزرگ در آن است. بههرحال نباید فراموش کرد که بیت کوین در سابقهی خود چرخههای نزولی زیادی را هم تجربه کرده است که سرمایهگذاران را مجاب میکند در سرمایهگذاریهای خود تمام جوانب را در نظر بگیرند.
میزان نوسانات بیت کوین نسبت به سالهای اخیر کمتر شده و قیمت آن تاحدودی پایدارتر شده است.
۶. بیت کوین امنیت ندارد
بیش از ۱۰ سال از عمر بیت کوین میگذرد و تاکنون هیچوقت شاهد هک شدن شبکهی آن نبودهایم. این یعنی سیستم بیت کوین با رعایت تمام قوانین امنیتی توسعه داده شده و احتمال نفوذ به آن بسیار کم است.
شبکهی بیت کوین تاکنون هیچوقت هک نشده است. شاید همین جمله برای نقض این ادعا که بیت کوین امنیت ندارد کافی باشد ولی بیایید کمی بیشتر توضیح بدهیم. اولین موضوع اینکه کدهای بیت کوین متنباز هستند. این یعنی تمام کدهای برنامهنویسیشدهی آن در اینترنت و در اختیار همه قرار دارد و برای همین متخصصان امنیتی زیادی در طول سالها با بررسی کدهای آن با هیچ مشکلی روبهرو نشدهاند.
نکتهی جالبتر این است که بیت کوین اولین سیستم مالی بود که مشکل «دوبار خرج کردن» یا Double Spending را حل کرد. این یعنی هیچکس نمیتواند بیت کوینهای خود را دو بار یا بیشتر در جاهای مختلف خرج کند زیرا سیستم آن بهگونهای ساختهشده که خیلی زود این تخلف را تشخیص داده و جلوی آن را میگیرد. همچنین تراکنشهای بیت کوین غیرقابل برگشت هستند. یعنی نمیتوانید بعد از اینکه با بیت کوین پرداخت خود را تکمیل کردید، آن را برگشت بزنید.
بیت کوین اولین سیستم مالی بود که مشکل «دوبار خرج کردن» یا Double Spending را حل کرد.
۷. بیت کوین برای محیط زیست ضرر دارد
تحقیقات نشان میدهد که مصرف انرژی شبکهی بیت کوین نسبت به سیستم بانکداری فعلی بسیار کمتر و بهصرفهتر است.
استخراج بیت کوین برای ادامهی حیات این رمزارز ضروری است و انرژی زیادی هم برای انجام آن صرف میشود. اما این دلیل نمیشود که بلافاصله آن را متهم به آسیب به محیط زیست بکنیم. هرچه باشد اقتصاد فعلی هم خودش به انرژی نیاز دارد. برای مثال سیستم بانکی کشورها را در نظر بگیرید؛ برای ادارهی آنها و انجام تراکنشها، همچنین فعالیت خودپردازها و غیره هم انرژی مصرف میشود. در واقع نکتهی اصلی که باید آن را بررسی کنیم این است که نسبت مزایای بیت کوین و ارزهای دیجیتال به مصرف انرژی آن در مقایسه با سیستم بانکی فعلی در چه وضعیتی قرار دارد.
براساس تحقیقی که توسط یکی از شرکتهای فعال در این زمینه صورت گرفته، بیت کوین بسیار بیشتر از سیستم فعلی بانکداری و استخراج طلا از معادن کارآمدتر است. نکتهی دیگر این است که حجم زیادی از انرژی لازم برای استخراج بیت کوین توسط انرژیهای تجدیدپذیر مثل باد، خورشید و باد تامین میشود.
جالب است بدانید که کل شبکهی بیت کوین انرژی کمتری نسبت به شرکتهای بزرگی مثل فد اکس (FedEx)، تیک تاک (TikTok) و حتی وزارت دفاع آمریکا مصرف میکند.
سخن پایانی
همانطور که میبینید داشتن تصورات منفی در مورد بیت کوین و ارزهای دیجیتال بسیار کار راحتی است ولی واقعیت این است که بسیاری از آنها درست نیستند. تصورات اشتباهی مثل حباب خواندن بیت کوین، امن نبودن آن، زیان رساندن به محیط زیست و قمار بودن سرمایهگذاری در این رمزارز از جمله این تصورات هستند که در این مقاله ثابت کردیم چرا تمام آنها اشتباه هستند.
بیت کوین دارایی نوظهور و بدیعی است که مطمئناً خالی از ایراد و مشکل نیست. بااینحال نباید اجازه بدهیم چنین تصورات اشتباهی مانع سرمایهگذاری ما در این دارایی ارزشمند شوند. امیدوارم با خواندن این مقاله در صورتی که شما هم چنین تصوراتی داشتید، پاسخ سوالات بیجواب خود را گرفته باشید و با مطالعهی بیشتر بتوانید سرمایهگذاری خوبی در این بازار پرنوسان ولی جذاب و پرسود داشته باشید.